Jis gimė Panevėžyje, Vilniaus universitete baigė teisės studijas, tapęs lėlininku ir scenografu, dirbo Marijampolės teatre, prisidėdamas prie teatro kūrimo. Baigęs Vilniaus akademiją, dėstė dailę, dizainą, paraleliai – teisę.
Nuo 1980 m. Ričardas Vainas pradėjo rengti parodas. Jo skulptūros buvo eksponuojamos Vokietijos, Suomijos, Ispanijos parodų salėse. Jo parodos dažnos įvairiose Lietuvos galerijose.
Jo išskirtiniai darbai – medinės skulptūrėlės, užburiančios savitu ir neįprastu stiliumi, kūriniai, kupini išraiškingų emocijų ir ypatingos vaizduotės, buvo eksponuojami parodose Bergish Gladbacho ir kituose miestuose Vokietijoje, Kokkolos mieste Suomijoje, Ispanijoje, įvairiose galerijose Vilniuje ir Kaune, parodose Marijampolėje ir kituose Lietuvos miestuose.
R.Vainas dirbo dailininku Marijampolės dramos teatre, vaidino spektakliuose. Dėstė dailę ir dizainą Marijampolės profesinio rengimo centre. Buvo aktyvus visuomenininkas, menininkų bendruomenės narys.
Įvairiose parodose dalyvauja nuo 1980 m. Pagrindinės iš jų:
1988 Vilnius, Lietuva
1994 Kaunas,Lietuva Hiutenfeld ir Bergish Gladbach Vokietijoje
1995 Kokkola, Suomija
1966 m. ėriukų gimimas, Vokietija
1977 Kaunas, Lietuva, Malaga, galerija "Roche Bobois", Ispanija
1999 Vilnius, Lietuva
2000 Kaunas, Lietuva ir Bensberg, Vokietija
2001 Klaipėda,Lietuva
2002, 2003, 2004, 2005 Kaune, Lietuva
2006 Valensija, Ispanija
2009 Marijampolė, Lietuva
2012 Vilnius, Lietuva
2013 Hamburgo galerija "Mare Libery" ir Berlyno ambasada Lietuvoje
2014 Marijampolė, Lietuva